ادبيات اسپانيايي زبان با اهداي جايزه نوبل ادبيات 2010 به نويسنده پرويي، سالي موفقيت آميز را پشت سر گذاشت با اين حال موفقيتهاي ادبيات اسپانيايي به همين محدود نميشود و نويسندگان آمريکاي لاتين سالي را با دستاوردهاي درخشان تجربه کردند |
جايزه ادبي سروانتس که به عنوان نوبل ادبي ادبيات اسپانيوليزبان شناخته ميشود، در سال 2010 به «آنا ماريا ماتوته»، نويسنده اسپانيايي تعلق گرفت. اين بانوي 85 ساله سومين نويسنده زني است که از سال 1976 تاکنون اين جايزه را دريافت کرده است. آثار ماتوته از جمله «بچههاي گم شده» و «سربازها تا شب گريه ميکنند» به 23 زبان ترجمه شده و بسياري از آنها نوجوانان را هدف گرفتهاند. اين جايزه 125 هزار يورويي (معادل 169 هزار دلار) هر سال در روز تولد سروانتس و در زادگاه او توسط خوان کارلوس پادشاه اسپانيا به برنده اهدا ميشود.
جوزف ماريا کاستلِت طبق نظر داوران برنده جايزه ملي ادبيات 2010 اسپانيا شناخته شد. اين جايزه 40 هزار يورويي که هر سال بر اساس آثار و پرونده ادبي به يک نويسنده اسپانيايي داده ميشود، کسي را به عنوان برنده انتخاب ميکند که آثاري برجسته و تاثيرگذار بر ادب اسپانيايي خلق کرده باشد. جوزف ماريا کاستلِت در چند دهه اخير در تاريخ فرهنگي کاتالان فردي برجسته و مطرح بوده و حالا قرعه به نام او افتاده است زيرا در طول زندگي خود با آثار و فعاليتهايش در عرصه ويراستاري مانند پلي ميان فرهنگ کاتالان و ديگر نقاط اسپانيا عمل کرده است. طبق گفته داوران، همچنين کتابهاي خاطرات اين نويسنده نقش بهسزايي در انتخاب او به عنوان برنده جايزه داشتهاند.
جايزه پرنس آستورياس به عنوان يکي از مهمترين جوايز اسپانيايي زبان هم در سال 2010 «امين مالوف» را برگزيد و اين نويسنده لبنانيالاصل، اين جايزه را که توسط پرنس فيليپ وليعهد اسپانيا اهدا ميشود، دريافت کرد. اين نويسنده که به زبان فرانسوي مينويسد و در سال 1993 جايزه معتبر گنکور را براي رمان «صخره تانيوس» گرفته، خالق 7 رمان و 3 کتاب غيرداستاني است. مالوف که سالها به عنوان روزنامهنگار به کار پرداخته، سردبير روزنامه لبناني النهار و مجله ژونه آفريک بوده است. بسياري از آثار داستاني مالوف برمبناي رخدادهاي تاريخي دنياي عرب شکل گرفته که «جنگجوهاي صليبي از وراي چشمهاي عرب» از آن جمله آنهاست.
جايزه بين المللي دون کيشوت هم از سوي پادشاه اسپانيا به ماريو بارگاس يوسا و رييس جمهور فيليپين به خاطر تلاشهايشان در گسترش زبان اسپانيايي اعطا شد. اين جايزه در دو بخش فردی و موسسات به خاطر تلاشهاي انجام شده براي گسترش زبان اسپانيايي به اين دو تعلق گرفت.
اما قديميترين جايزه ادبي اسپانيا به نويسنده و روزنامهنگار اسپانيايي کلارا سانچز 54 ساله رسید. جايزه «نادال» براي رمان «اسمت چه چيزي را پنهان ميکند» به این خانم نویسنده رسید. اين رمان درباره دو مرد است که در دهه هشتم زندگيشان به سر ميبرند؛ يکي از اين دو يک نازي پيشين است که حالا در سواحل شرقي اسپانيا و ديگري از بازماندگان اردوگاه کار اجباري «متوسن» است که اکنون در آرژانتين زندگي ميکند. جايزه نادال به ارزش 18 هزار يورو (معادل 26 هزار دلار) از سال 1944 هر سال توسط انتشارات دستينو بارسلونا اهدا ميشود.
«ادواردو مندوسا» نويسنده اسپانيايي هم برنده جايزه پرارزش «پلانتا» شد. اين جايزه 601 هزار يورويي (معادل 846 هزار دلار) براي رمان مندوسا با عنوان «جنگ گربه، مادريد 1936» به او اهدا شد. داستان اين رمان دقيقا پيش از رويدادي که به نبردي 3 ساله در اين کشور انجاميد، رخ ميدهد.
جايزه ملي داستاننويسي اسپانيا هم به «خابير سِرکاس» به خاطر کتاب پرفروشش با عنوان«کالبدشناسي يک واقعه» اهدا شد. اين کتاب مضموني تاريخي- سياسي دارد و درباره تاريخ اسپانيا و نخستين رييس جمهور دموکرات اسپانيا در سال هاي 1976-1981 است. جايزه ملي داستاننويسي اسپانيا که بالغ بر 20 هزار يوروست، توسط وزير فرهنگ به «سِرکاس» اهدا شد تا اين اثر به عنوان بهترين کتاب منتشر شده در سال 2009 در اسپانيا شناخته شود.
اما جايزه آکادمي رئال اسپانيا، نويسنده مکزيکي «اِرنان لارا سابالا» را براي رمان «شبه جزيره، شبه جزيره» برگزيد. داستان در قرن بيستم روي مي دهد و به بازپردازي جنگ کاستاس در شبه جزيره يوکاتان در مکزيک مي پردازد؛ نزاعي سخت که بين بوميان و اروپايي تبارها رخ ميدهد و نيم قرن ادامه مي يابد.
جايزه معتبر برترين رمان سال منتشر نشده اسپانيا را نيز «فرناندو مارياس» نويسنده اسپانيايي به خانه برد. «پريماورا» که به برترين اثر ادبي سال اسپانيا تعلق ميگيرد، برای نوشتن «همه عشق و بيشتر مرگ» که درباره مردي است که گمشده و با 3 زن روبه رو ميشود که دو تن از آنها روح اند، به این نویسنده رسید. جايزه 270 هزار دلاري «پريماورا» هر سال از سوي چند ناشر و موسسه فرهنگي معتبر به اثري منتشر نشده، اهدا ميشود.
«هرنان ریورا لتلیر» نویسنده شیلیایی به عنوان برنده مهمترین جایزه ادبی زبان اسپانیایی دنیا یعنی «آلفاگوآرا» انتخاب شد. این نویسنده 59 ساله، این جایزه ادبی را که 130 هزار یورو ارزش دارد، به دلیل نگارش رمان «هنر رستاخیز» دریافت کرده است. «لتلیر» که از مهمترین نویسندگان معاصر کشور شیلی است، ابتدا به نگارش شعر و داستان پرداخت، ولی شهرت و محبوبیت وی از زمانی آغاز شد که به کار رماننویسی مشغول شد. آثار «لتلیر» به زبانهای متعدد دنیا ترجمه و برخی از آنها دستمایه ساخت فیلم سینمایی شده است.
بگونیا آرانگورن با رمان تاریخی خود برنده جایزه «رمان آزورین» شد. عشق و تاریخ برخی از عناصری است که نویسنده و خبرنگار اهل بیلبائو از ترکیبشان در آخرین رمان خود «عشق پادشاه» بهره برده است. اين جایزه 68 هزار یورويي از سوی شورای آلیکانته اسپانیا و مرکز نشر پلانتا اعطا میشود. داوران ادبی جایزه میگویند مسحور داستان واقعی محبوبه آلفونسوي سیزدهم شدهاند. شخصیت اصلی داستان «سولداد» نام دارد؛ اشرفزادهای که ازدواجی ناموفق داشته و در نهایت به محبوبه پادشاه تبدیل میشود.
برنده اين جایزه، در رمانش به گونهای معترضانه احساسات شخصیتهای داستان را برملا میکند و در نظر دارد به طبقه اشرافی آن زمان تلنگری وارد کند. بگونيا آرانگورن نویسنده رمان، برادرزاده فیلسوف مشهور «خوزه لوئیس لوپس آرانگورن» و همسر سابق اشرفزاده خوسه لوئیس بیالونگاست.
جايزه اکتاويو پاز در دوازدهمین سالمرگ این شاعر بزرگ، برندگان خود را شناخت و «رامون ژيراو» نويسنده مکزيکي اسپانيايي تبار و «آيدا ويتال» چهره برجسته ادبي اوروگويه برنده نهمين دوره جايزه اکتاويو پاز در مکزيکوسيتي شدند. «رامون ژيراو» فيلسوف و شاعر در سال 1924 در بارسلون متولد شد و در سال 1938 به خاطر جنگهاي داخلي اسپانيا به فرانسه رفت و سپس به مکزيک نقل مکان کرد. خانم آيدا ويتال نيز که براي مجموعه اشعارش از جمله «روشنايي اين خاطره» در سال 1949 شناخته شد، کارهاي متعددي در زمينه شعر منتشر کرده است. آخرين اثر او با نام «جايي که آفتابپرست پرواز ميکند» در سال 2000 منتشر شده است. او در ونزوئلا، آمريکا، اسپانيا و مکزيک چهرهاي کاملا شناخته شده است.
در سالگرد درگذشت پابلو نرودا شاعر بزرگ شيليايي و همزمان با برگزاري يادواره او، مراسم اهداي جايزه پابلو نرودا در قصر مونِداي شيلي برگزار شد. در اين دوره نويسنده پرويي «آنتونيو سيسنِروس» به عنوان برنده اين دوره جايزه پابلو نرودا را گرفت. او يکي از شاعران مطرح پرو و منطقه است و بيش از 30 اثر در پرونده خود دارد که به زبان هاي انگليسي، فرانسوي، آلماني، هلندي و مجاري ترجمه شدهاند. پابلو نرودا در صورت ادامه حيات، 160 ساله ميبود.
سيزدهمين دوره اهداي جوايز داستان کوتاه يوسا، در مراسمي در مادريد، جوايز خود را به برندگانش اهدا کرد. اين جايزه که به عنوان مهمترين جايزه داستان کوتاه در ادبيات اسپانيايي زبان شناخته ميشود، از سال 2005 براي تقدير از يوسا، به نام او خوانده شد. در اين رقابت «مارتين گارسو» از اسپانيا در بخش «داستان مستقل» با داستاني با عنوان «سرزمين سختي» به عنوان برنده معرفي شد و «کارلوس کاستان» و «خوان بونيليا» در بخش «بهترين داستان کوتاه که اخيرا به اسپانيايي منتشر شده» جايزه گرفتند.
جايزه پرتغال را هم نويسنده کلمبيايي به خانه برد. جايزه ادبي 10 هزار يورويي خانه آمريکاي لاتين پرتغال به «هکتور آباد فاسيولينس» نويسنده کلمبيايي براي رمان «همان فراموش شدهها خواهيم بود» اهدا شد. این رمان که در سال 2009 به زبان پرتغالي منتشر شده، از فقر رايج در زندگي کلمبياييها در نيمه دوم قرن بيستم ميگويد. اين جايزه که از سال 1998 اهدا ميشود، توسط شاهزاده ماري تاسيس شده است. خانه آمريکاي لاتين در تمامي کشورهاي لاتين و اسپانيايي زبان فعال است.
«خاوير رورته» نويسنده و خبرنگار مادريدي با رمان «پرتگاه فلاکت» توانست نظر داوران پانزدهمین دوره رقابت ادبي فرناندو لارا را جلب کند. رمان ماجراي زني است که در شرايطي سخت و ناملايم در خانوادهاي از طبقه پايين اجتماع به دنيا ميآيد، اما سعي ميکند با جسارت بسيار در مقابل اين ناملايمات بايستد و زندگياش را پيش ببرد. «جايزه رمان فرناندو لارا» هرسال توسط «موسسه خوسه مانوئل لارا» و «انتشارات پلانتا» به آثار منشر نشده اسپانيايي زبان تعلق ميگيرد. اين جايزه نخستين بار در سال 1996 اهدا شد.
«جايزه گايو دِ آبانا» که به عنوان مهمترين جايزه موسسه فرهنگي خانه آمريکا شناخته ميشود، «لوئيس بالدس» را به عنوان چهره برگزيده سال 2010 خود معرفي کرد. «لوئيس بالدس» نمايشنامهنويس، مقالهنويس و سينماگر آمريکايي مکزيکيتبار و بنيانگذار «تئاتر مزرعهداران» در 26 ژانويه سال 1940 در کاليفرنيا به دنيا آمد و چهار دهه است که از طريق صحنه نمايش در مسير حق خواهي کشاورزان و شهروندان لاتيني مقيم آمريکا ميکوشد. او به خاطر زحماتش به عنوان يک نويسنده و خالق آثار فرهنگي و تاريخي براي جامعه مهاجران آمريکاي لاتيني در آمريکا «پدر تئاتر شهروندان لاتيني مقيم آمريکا» نام گرفته است.
جايزه نمايشنامهنويسي 2010 مکزيک هم به دليل 25 سال زحمت در زمينه نويسندگي، کارگرداني و توليد تئاتر به نمايشنامهنويس مکزيکي «دابيد اولگين» تعلق گرفت. «دابيد اولگين» که در سال 1963 در مکزيک به دنيا آمد، از چهرههاي برجسته و اثرگذار تئاتر معاصر مکزيک و داستان نويسي از مهمترين علايق ادبي او است.
جايزه ادبی «لیبراتور» هم به نویسنده آرژانتینی «کلاودیو پینیرو» اهدا شد. اين جايزه که از سوي شهر فرانکفورت اهدا مي شود، براي رمان «النا مطلع است» به او رسيد. جایزه معتبر ادبی «لیبراتور» از سال 1987 از سوی مرکز جهانی کلیسای مسیحیان در فرانکفورت ،منحصرا به زنان نويسنده اهدا میشود.
نمايشگاه کتاب گوادالاخاراي مکزيک جايزه بهترين نويسنده رمانتيک مکزيکي در سال 2010 را به خانم مارگو گلانتز اهدا کرد. اين نويسنده پرکار که در کنار عضويت در آکادمي زبان اسپانيايي مکزيک از سال 1956 به عنوان يکي از روزنامهنگاران فعال مکزيکي شناخته ميشد، 150 هزار دلار به عنوان جايزه گرفت.
ديگر زن موفق ادبيات آمريکاي لاتين «ایزابل آلنده» بود که جایزه ملی شیلی را گرفت. هرچند اهدای این جایزه به این نویسنده بیش از همه مورد اختلاف میان روشنفکران بود و خيلي ها اعتقاد داشتند که آلنده بیش از آن که آثار ادبی خوبی نوشته باشد، آثار پرفروش نوشته است. آلنده چهارمین زنی است که موفق به دریافت این جایزه شده است.
کارلوس فوئنتس نويسنده سرشناس مکزيکي دکتراي افتخاري دانشگاه پورتوريکو را دريافت کرد. نويسنده مکزيکي در اين مراسم اعلام کرد زبان براي اسپانيايي زبانان بر هر چيز ديگر ارجح است و آن را نقطه اتحادشان دانست. «ماريو بارگاس يوسا» و «خوسه اميليوپاچکو» ديگر نويسندگاني بودند که از آنها تقدير شد و لباس دکتراي افتخاري دانشگاه ملي آئوتونوما مکزيکو سيتي را همزمان با صدمين سال تاسيس آن بر تن کردند.
از سوي ديگر تيخوانا به عنوان ميزبان نخستين کنگره جهاني شعر لاتين ميزبان شاعراني از 15 کشور جهان بود. در همين حال «ميلان کوندرا» برنده دهمين جايزه سرزمين ادبي ردوندا شد. اين جايزه که هرسال توسط انتشارات «پادشاهي ردوندا» به نويسندگان يا سينماگران خارجي تعلق ميگيرد، ميلان کوندرا نويسنده چک را به عنوان دوک جديد اين سرزمين ادبي خيالي برگزيد. وي اين جايزه را براي شايستگياش در ساخت آثار تخيلي و توانايي بينظير در انعکاس شخصيتهاي طماع و متزلزل امروز دريافت کرد. اين جايزه توسط «خاوير مارياس» نويسنده و مترجم اسپانيايي پايهگذاري شد و از سوي انتشارات «رينو د ردوندا» به نويسندگان يا سينماگران برجسته خارجي اعطا ميشود. منبع:ايبنا |
|
|