احمد نوري، پژوهشگر تاريخ ايران باستان درباره رمانهاي تاريخي ميگويد: نگارش رمانهاي تاريخي نياز جامعه ايراني است زيرا برخي از مردم جامعه به خواندن کتابهاي پژوهشي علاقهاي ندارند و بيشتر به مطالعه داستان و رمان رغبت نشان ميدهند. در اين ميان رمانهاي تاريخي نظر آنها را بيشتر جلب ميکند.-
به گزارش خبرگزاري کتاب ايران، «کتابهاي بسياري در زمينه تاريخ ايران باستان نوشته ميشود و در اين هنگام رمانهاي تاريخي ابزاري بوده که مردم جامعه بتوانند پيشينه تاريخي خود را از اين راه مرور کنند. رمانهاي تاريخي بايد به واقعيت نزديک باشد ولي در بيشتر موارد شخصيتهاي تاريخي دور از واقعيت بازگو شدهاند.»
آن چه بازگو شد، بخشي از سخنان احمد نوري، پژوهشگر تاريخ ايران باستان بود که به خبرگزاري کتاب ايران(ايبنا) گفت: وضعيت جامعه روزگار ما به شکلي است که به دليل مشغلههاي کاري و فرصت اندک، حوصله خواندن متنهاي سخت پژوهشي و تحقيقي را از مخاطب ميگيرد، از اين رو گرايش به خواندن متنهاي سادهتر بيشتر ميشود.
وي افزود: نگارش رمانهاي تاريخي آشنا کردن مردم جامعه با پيشينه تاريخي آنهاست، چون ميتوانند راحتتر و آسانتر با مطالب کتاب ارتباط بيابند. به عنوان نمونه داستانهاي هزار و يک شب که اکثر ماجراهاي آن در جغرافياي ايران بزرگ ميگذرد و داستانهاي آن ريشه ايراني دارند، با استقبال بسياري ميان مردم مواجه ميشود.
نوري اظهار کرد: با اين که اين کتاب پيش از دوره هخامنشي در هند به وجود آمده و قبل از حمله اسکندر به فارسي (پهلوي) ترجمه شده و در قرن سوم هجري زماني که بغداد مرکز علم و ادب بود، از پهلوي به عربي برگردانده شده است، ولي مردم روزگار کنوني به اين داستانها و افسانهها گرايش دارند و با شخصيتهاي آن خو ميگيرند.
وي افزود: اگر رمانهاي تاريخي بتوانند فن بازگو کردن تاريخ و فرهنگ ايران را به خوبي عهدهدار شوند، ميتوانند گرايشي را ميان مردم ايجاد کنند تا به سمت کاوش در تاريخ خود بروند و رويدادهاي جديتر را از کتابهاي پژوهشي و تحقيقي بيابند.
اين نويسنده و پژوهشگر اظهار کرد: خالق رمانهاي تاريخي بايد بدانند که با نوشتن اين گونه داستانها ميتوانند تاريخ و فرهنگ و تمدن ايران را به درون جامعه بياورند و سطح اطلاعات تاريخي مردم را گسترش دهند و خوانندهاي که ميخواهد نکتهاي دقيقتر مثلا از زندگي خشايارشا يا انوشيروان و ديگر پادشاهان ايران باستان بدانند کتابهاي ديگر را نيز مطالعه خواهد کرد.
وي افزود: برخي از رماننويسان و کساني که رمانهاي تاريخي را به فارسي ترجمه ميکنند اطلاعات اشتباهي را به مطالب کتاب ميافزايند و شخصيتهاي تاريخي را دچار تزلزل ميکنند و به جنبه تحقيقي و پژوهشي آن توجه نميکنند. همچنين شخصيتي را که در تاريخ جنايتهاي بسياري را مرتکب شده بزرگ ميکنند و يا برعکس آن شخصيتي که در تاريخ تأثيرگذار بوده به پايين ميکشند.
نوري به نمونهاي در اين زمينه اشاره کرد و گفت: رمانهايي که در ايران درباره اسکندر نوشته شده با مطالب تاريخي آن متفاوت است؛ در تاريخ ميخوانيم که اسکندرِ گجستک (ملعون) با تصرف پارسه، يکي از پايتختهاي هخامنشيان اين دودمان ايراني را براي هميشه نابود ميکند زيرا وي فرمان به آتش کشيدن پارسه را صادر ميکند و کتابهاي علمي، تاريخي و مذهبي ايران که در تخت جمشيد بايگاني شده بود در آتش ميسوزاند و از بين ميروند. از اين سوي در رمانهاي تاريخي از او شخصيت جاودانهاي ساختهاند که پي بيمرگي و جاودانگي است و همه شب را به گذشتن از تاريکي و رسيدن به آب حيات انديشيده و يزدان را به ياري خود خوانده است!
وي در ادامه سخنانش افزود: رماننويس تاريخي بايد به اصل موضوع بپردازد و خواننده را با نوشتههاي ابهامبرانگيز گمراه نکند، زيرا با اين کار مخاطب خود را فريب ميدهد و اين مسأله خيانت بزرگي به تاريخ ايران است. حتي در نشستهاي تاريخي نيز با اين مشکلات همراه هستيم که منتقدان با هم به اتفاق نظر نميرسند که يک موضوع تاريخي را به درستي تشريح کنند.
نوري به شاهنامه فردوسي اشاره کرد و افزود: برخي شاهنامهپژوهان در نگارش داستانهاي شاهنامه که دربرگيرنده بعد تاريخي آن است نيز دچار مشکلاتي ميشوند و دست به نگارشهاي اشتباه ميزنند و شخصيت کيکاووس را که به تندخويي، خودکامگي و حق ناشناسي مشهور بود به شوکت و قدرت ميرسانند.
وي در ادامه سخنانش افزود: برخي از شاهنامهپژوهان معتقدند که کيکاووس 160 سال پادشاهي کرد و چون در پايان عمر فر کياني از او جدا شده بود باعث شد که افراسياب توراني که دشمن ايران زمين بود به ايران بتازد و بيدادها کند و ايران را به تاراج بکشد.
اين پژوهشگر تاريخ و شاهنامه اضافه کرد: از اين روي رماننويس بايد اطلاعات جامع و کاملي داشته باشد زيرا ميخواهد اطلاعات تاريخي را در قالب رمان به رشته تحرير دربياورد و اگر غير از اين باشد خواننده را به سردرگمي و اشتباه ميکشاند.
احمد نوري، نويسنده و پژوهشگر تاريخ ايران باستان و شاهنامه فردوسي افزون بر نگارش مقالات، کتابهايي را در اين زمينه نوشته است که از جمله ميتوان به کتاب «پيشداديان و کيانيان»، «فرهنگ نامهاي ايران باستان (اوستايي ـ پارسي ـ پهلوي)»، «فرمان کوروش بزرگ» و «نوروز، جشن کهن و جاودان آريايي» اشاره کرد.
|