عضو هيات علمي دانشگاه تهران در «همايش نقد و بررسي پيش نويس لايحه حقوق مالکيت ادبي و هنري ايران» تاکيد کرد که مزاياي اين لايحه فراوان است. وي رفع نواقص آن را نيز خواستار شد.

به گزارش ايسنا، سيدحسين صفايي استاد دانشگاه تهران درباره حقوق معنوي پديد آورنده اظهار کرد: حقوق پديدآورندگان آثار ادبي و هنري به دو نوع تقسيم مي‌شود، حقوق مادي (اقتصادي) و حقوق معنوي (اخلاقي). حقوقي معنوي يا اخلاقي حقوقي است که وابسته به شخصيت پديد آورنده و از اين رو غيرقابل نقل و انتقال بين زندگان و غيرقابل مرور زمان است و محدود زمان و مکان نيست.

وي افزود: در پيش‌نويس لايحه قانون جامع حمايت از حقوق مالکيت ادبي و هنري و حقوق مرتبط يک مبحث مشتمل بر مواد 20 تا 31 به حقوق معنوي اختصاص داده شده که در مقايسه با قانون حمايت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان 1348 جامع‌تر و کامل‌تر است.

وي گفت: به علاوه پيش نويس لايحه در بخش مقررات خاص در مورد برنامه‌هاي رايانه‌اي سه ماده 152، 153 و 154 زيرعنوان استثنائات حقوق معنوي آورده شده است که رساتر و گوياتر از مقرراتي است که در قانون حمايت از پديد آورندگان نرم‌افزارهاي رايانه‌اي مصوب 1376 آمده است.

اين استاد دانشگاه عنوان کرد: در ماده 20 پيش نويس لايحه چهار حق به شرح زير عنوان حقوق معنوي ذکر شده است. الف – حق حرمت نام پديد آورنده: بر اين اساس تنها پديده آورنده حق دارد به هنگام چاپ يا هرگونه استفاده ديگر از اثر نام واقعي يا مستعار خود را از روي اثر يا نسخه آن به صورت آشکار و به هر روش ممکن درج يا از درج آن خودداري کند. ب- حق حرمت اثر: به موجب اين حق، تنها پديد آورنده حق انجام و يا جلوگيري يا اعتراض به دخل و تصرف، تحريف يا ديگر تغييرات در محتوا، شکل، عنوان يا نشانه ويژه‌ي اثر بدون کسب اجازه از او را دارد. ج- حق افشاي عمومي اثر: بر اين اساس حق تصميم‌گيري نسبت به نخستين انتشار اثر تنها با پديد آورنده است. د- حق افشاي مجموع مقالات، سخنراني‌ها و ساير آنها: بر اين اساس حق جمع‌آوري و افشاي مجموع آثار يک پديد آورنده تنها با خود اوست حتي اگر اثرش از اثر جمعي باشد.

وي مزايا و نو‌آوري‌هاي اين پيش نويس را قابل ملاحظه دانست که اهم آنها به شرح زير است:

1- حق افشا و به تعبير بهتر حق انتشار مجموعه مقالات و سخنراني‌ها به عنوان حق معنوي يک نوآوري و با الهام‌گيري از حقوق فرانسه بوده است هر چند که تفاوت‌هايي با حقوق فرانسه دارد و از اين لحاظ قابل ايراد به نظر مي‌رسد.

2- در پيش نويس لايحه با الهام از حقوق کشورهاي پيشرفته مانند فرانسه مقررات ويژه‌اي راجع به حقوق معنوي نسبت به آثار مشترک به ويژه آثار بيداري، شنيداري و نيز آثار جمعي و اثر معماري آمده است که در قوانين فعلي ايران سابقه نداشته است.

3- مقررات استثنايي راجع به حقوق نرم‌افزارهاي رايانه‌اي به ويژه شناسايي حق تغيير يا توسعه براي انتقال گيرنده مشروط بر اينکه به حيثيت و شهرت پديد آورنده آسيب نرساند. يک نوآوري الهام از کنوانسيون برن و قانون فرانسه است که در قانون حمايت از پديد آورندگان نرم‌افزارهاي رايانه‌اي ديده نمي‌شود. با وجود مزايا و نو‌آوري‌هاي انکارپذير، پيش نويس لايحه داراي اشکالات و نارسايي‌هايي است که در مقايسه با مزايا و نوآوري‌هاي آن جزئي و کم اهميت و قابل رفع است.